Ótímabær dauði og þjáningar eldisfisksins er beinlínis hluti af viðskiptamódeli sjókvíaeldisins

Svona er þessi iðnaður alls staðar þar sem hann er stundaður. Dauði og þjáning eldisdýranna er hluti af viðskptamódeli sjókvíaeldisfyrirtækjanna. Hagnaður þeirra grundvallast á því að halda gríðarlegum fjölda eldislaxa á litlu svæði.

Þekkt er að svona þauleldi á miklum fjölda dýra fylgir alltaf skæðir sjúkdómar, alvarleg útbreiðsla sníkjudýra, og mikil notkun lyfja og kemískra efna til að taka á hvoru tveggja.

Með öðrum orðum, sjókvíaeldi er ein grimmdarlegasta útgáfa af verksmiðjubúskap sem mannkynið hefur fundið upp.

„…laxarnir í kvíum fyrirtækisins báru í sér fjölda sjúkdóma.
Hefur matvælaeftirlitið nú fundið hátt í 150.000 dauða laxa á eldisstöðvum fyrirtækisins og játar Bjarne Reinert, forstöðumaður sjóeldisdeildar Lerøy, að vissulega sé um óvenjulegt fyrirbæri að ræða sem hann skýrir fyrir NRK með sýkingu í tálknum laxanna sem geri að þeir kafni þúsundum saman.“

Í umfjöllun Morgunblaðsins segir m.a.

Norski lax­eld­isris­inn Lerøy Sea­food Group kaus að þegja þunnu hljóði um fjölda­dauða lax í eldisk­ví­um fyr­ir­tæk­is­ins allt frá Kristiansund í Mæri og Raumsdal norður til Hitra í Þrænda­lög­um í haust.

Með réttu hefði fyr­ir­tækið átt að til­kynna norska mat­væla­eft­ir­lit­inu, Mattil­synet, um dauðann en eft­ir­litið komst fyrst á snoðir um málið þegar skoðun­ar­fólk þess mætti í óboðaða heim­sókn til Reit­hol­men 21. sept­em­ber þar sem Lerøy rækt­ar meðal ann­ars lax sinn.

Í rann­sókn sinni í kjöl­far þeirr­ar upp­götv­un­ar komst norska rík­is­út­varpið NRK enn frem­ur að því að eld­is­fyr­ir­tækið pantaði grein­ingu á laxa­hræj­um 4. sept­em­ber … Reglu­boðin til­kynn­ing­ar­skylda um fjölda­dauða lax eða óvenju­leg­an dauða dreg­ur úr hætt­unni á því að sjúk­dóm­ar dauðu lax­anna smit­ist yfir í ann­an lax. Nú er orðið ljóst, eft­ir að sýn­in sem Lerøy pantaði í sept­em­ber komu úr grein­ingu, að lax­arn­ir í kví­um fyr­ir­tæk­is­ins báru í sér fjölda sjúk­dóma.

Hef­ur mat­væla­eft­ir­litið nú fundið hátt í 150.000 dauða laxa á eld­is­stöðvum fyr­ir­tæk­is­ins og ját­ar Bjarne Reinert, for­stöðumaður sjó­eld­is­deild­ar Lerøy, að vissu­lega sé um óvenju­legt fyr­ir­bæri að ræða sem hann skýr­ir fyr­ir NRK með sýk­ingu í tálkn­um lax­anna sem geri að þeir kafni þúsund­um sam­an.

Er Reinert ekki sam­mála því að fyr­ir­tæk­inu hafi borið skylda til að til­kynna eft­ir­lit­inu um laxa­dauðann, það hafi ein­fald­lega sín­ar eig­in verklags­regl­ur um slík­ar til­kynn­ing­ar.

…Hvað sem verklags­regl­um Bjarne Reinert for­stöðumanns og sam­starfs­fólks hans líður hang­ir Stein­ar Wester­berg, um­dæm­is­stjóri í mat­væla­eft­ir­lit­inu, á því eins og hund­ur á roði að fjölda­dauða fisks, eins og þann sem hér er fjallað um, beri að til­kynna eft­ir­lit­inu án taf­ar og skil­grein­ir þann tíma­punkt aðspurður þannig að til­kynna beri um leið og starfs­fólk eld­is­fyr­ir­tæk­is upp­götv­ar dauðann.

Einn­ar viku eða lengri bið sé klár­lega brot gegn reglu­verk­inu seg­ir hann NRK en því mót­mæl­ir Reinert og bend­ir á að eng­ir af­markaðir tíma­frest­ir séu gefn­ir fyr­ir slík­ar til­kynn­ing­ar, aðeins hug­læg viðmið.

Til marks um að mál­inu sé hvergi nærri lokið má nefna um­fjöll­un NRK frá í haust um að sjálf­dauður lax væri á leið úr kví­um Lerøy í Reit­hol­men á borð neyt­enda. Greindi áhöfn eins skipa fyr­ir­tæk­is­ins mat­væla­eft­ir­lit­inu þá frá því að henni hefði verið gert að sækja dauðan lax í kví­ar fyr­ir­tæk­is­ins og flytja hann í slát­ur­húsið þar sem gera skyldi að hræj­un­um fyr­ir mann­eldi á norsk­um markaði. …